şeker hastaları şeker hastalığı Şeker Hastaları Ne Yemeli ve Beslenme   eker hastalar
diyabet

Şeker Hastaları Ne Yemeli ve Beslenme

Şeker hastalığı tedavisi çok ciddi bir konu olduğu için tüm ayrıntılarıyla beraber anlatmak istedik. Eğer şeker hastası iseniz 10 dakika vaktinizi ayırıp aşağıdaki önerileri okumanızı tavsiye ederiz. Özellikle şeker hastaları ne yemeli konusunda çok titiz bir çalışma yapmak istedik.

Konuda neler var? Şeker hastalığına iyi gelen bitkiler, hangi meyveleri yemeli, diyabet hastalığı bitkisel tedavisi, ne yememeli ve şeker hastalığına ne iyi gelir konularının tümü ayrıntılı bir biçimde anlatılmıştır.

Şeker Hastalığı Beslenme İçin Ne Yemeli ve Yememeli

Şeker hastalarının yedikleri her nevi gıda taze olmalı ve biyolojik değeri yüksek olmalıdır. Biyolojik değeri yüksek demek; yenilen gıdanın faydalı kısmı fazla, buna karşılık vücutta bıraktığı artık ve zararlı maddeler az olan gıdadır. Şeker hastaları proteinli ve yağlı gıdaları sağlıklı kimselere nazaran daha az yemeli ve bunların çoğu bitkisel gıdalar olmalıdır.

Şeker hastalığı olanlar (diabet hastalığı) her öğününde mutlaka çiğ sebze ( salata veya taze sıkılmış sebze suyu şeklinde ) ve meyve bulundurmalıdır. Bunlar mide, karaciğer ve pankreası çalıştırır; vücutta aseton teşekkülünü önlerler. Diyabeti olanlar için bu önemlidir. Taze sebze ve meyveler bol vitaminli ve madeni tuzları vererek hastanın dayanıklılığını arttırır.

Yaşam koçunuz Yaşamloji’nin bu günkü konusu ”Şeker Hastalığında Beslenme”  A dan Z ye şeker hastaları nasıl Beslenmeli?

Şeker Hastaları Bitkisel Tedavisi ve Ne Yemeli?

Şeker hastaları gıdasının %60-70 ini taze sebze meyve çeşitli hububat, süt ve beyaz peynir, kuru yemiş (fındık, fıstık, ceviz, badem), bakliyat, (fasulye, nohut, mercimek, bezelye) gibi gıdalar yemeli ve az miktarda et ve yumurta yemelidir.

Hasta, günlük yiyeceklerini ahenkli şekilde 5-6 öğüne ayırmalı yani azar azar fakat sık sık yemelidir. Bir öğünde çok fazla miktarda ve tek çeşit gıda yememelidir. Çalışma durumu da düzgün olmalı, iş durumu muayyen saatlere taksim edilmelidir.

Zayıf düşmüş kimseler, hamileler, genç hastalar günlük yiyeceklerini biraz fazla alarak, kilo almaya çalışmalıdırlar.

Yenilecek şeyler öğle seçilmeli ki insülin ihtiyacı az olsun. Böylece hastada az olan insülini ile günlük beslenmesini (şeker ihtiyacını) sağlayabilmelidir. Bunda da esas; her öğünde mutlaka çiğ sebze ve meyve bulundurmakla olur. Bu taze ve çiğ sebze ve meyveler hazım bezelerini fazla yormadıkları gibi şeker hastalığının ilerlemesini ve çeşitli arızalar yapmasını önlerler.

Bu esaslara göre beslenme olduğunda, şeker hastalarının daimi açlık hissetmesi ve şekerden olan aşırı susuzluk, hanımlarda idrar yeri kaşıntısı vs. arızalar zamanla geçer veya bu arızalar daha fazla ilerlemez.

Her hasta, vücut ağırlığına ve çalışma durumuna göre günlük gıda miktarını ayarlamalıdır. Şeker hastası günde sarfedeceği kadar gıda almalıdır. İhtiyaçtan fazla gıda alındığında, şeker hastalığı ilerler ve arızalara yol açar.

şeker hastalığı şeker hastalığı Şeker Hastaları Ne Yemeli ve Beslenme   eker hastal
şeker hastalığı

Şeker Hastalığına Ne İyi Gelir,  Ne Yemeli?

Gerek sağlam ve gerekse şeker hastası olanlar, karınlarını bir çeşit yiyeceklerle doyurmamalıdır. Bilhassa diyabet olanlar gıda seçiminde daha dikkatli olmalıdırlar. Bu bakımdan çeşitli gıda maddelerinin şekerliler yönünden fayda ve mahzurları ve günde bunlardan ne kadar yenilmesi, tüketilmesi gerektiği aşağıda izah edilmiştir.

• A. Şeker veren gıdalar ( karbonhidratlar) • B. Yağlar •C. Protein veren gıdalar.

 

Bu gruplara ait çeşitli gıda maddeleri aşağıda izah edeceğiz. Bazıları şeker hastalığına iyi gelir iken bazıları ise zararlıdır, beraber inceleyelim;

Şeker Hastaları Nasıl Beslenmeli?

A.ŞEKER VEREN GIDALAR ( KARBONHİDRATLAR)

Gerek sağlıklı şahıslar ve gerekse şeker hastalığı için en önemli gıda gurubunu teşkil etmektedir. Her gün mutlaka 300-400 gr. Şeker veren gıda almaya mecburuz. Şeker hastalarında, hastalığın derecesine göre bu miktar 100-300 grama düşmüş olabilir, hastanın bünyesi daha fazla şekeri tutmaya ve harcamaya müsait değildir. Aşağıda vereceğimiz izahata göre şeker veren gıdalardan öyleleri seçilmeli ki, hasta zarar görmeden daha fazla şeker alabilsin.

Şeker hastaları günlük ihtiyacını karşılamak üzere şeker verici ( karbonhidrat) gıdaları seçerken şu hususlara dikkat etmelidir.

• Pankreası yormadan yani insüline az ihtiyaç gösteren.

• Kanda şeker seviyesini aniden yükseltmeyenler.

• Şeker hastaları için hem gıda ve hem de ilaç vazifesi görebilecek sağlıklı gıdalar seçilmeli.

Şimdi bu üç esasa göre başlıca karbonhidratlı gıdaları ( şeker veren ) inceleyelim.

• Hububat

• Buğday

• Mısır

• Çavdar

• Pirinç

• Darı

• Yulaf

• Arpa

Hububat taneleri tüm insanlığın en mühim karbonhidrat kaynağıdır. Bunlar tüm tane, kırma ve daha çok un şeklinde kullanılırlar. Bunların unları: Ekmek, makarna, erişte, yufka şeklinde yenilir.

Diabet hastaları hububat unlarından yapılan gıda maddelerinden, esmer yani kepekli un ile yapılmış olanlarını tercih etmelidir. Şeker hastaları hangi ekmeği yemeli dersek, esmer undan yapılmış ekmek olmalıdır, tam buğday ve çavdar ekmeği.

Esmer (kepekli) undan yapılan ekmek, makarna vs. gıda maddelerinin şekerliler için şu faydaları vardır:

• Bunların hazmı yavaş olur ve kandaki şeker seviyesini aniden yükseltmezler. Böylece kısa zamanda çok miktarda insüline ihtiyaç duyulmaz.

• Kepek kısmında bol B vitaminleri ve madeni maddeler vardır. Şeker hastalarının B vitaminlerine ihtiyacı fazladır. Bu vitaminler sinir sistemi ve hazım yolları için çok lazımdır ve en fazla hububat kepeklerine bulunur.

• Kepekli unların protein miktarı fazla olup, bu da şekerli ve sağlam herkese lazımdır.

• Kepek insanlarda pekliği giderir, vücudun zehirlenmesini önler.

şeker hastası şeker hastalığı Şeker Hastaları Ne Yemeli ve Beslenme   eker hastas
şeker hastası

Çeşitli hububat tanelerinin sağlığımızla ilgili özellikleri aşağıda veriyoruz.

BUĞDAY: En fazla un ve mamulleri ile bulgur, irmik şekillerinde kullanılır. Ununun kepekli onları tercih edilmelidir.

Bu arada diğer gıdalarda pek bulunmayan ve şeker hastalarının çok ihtiyacı bulunduğu B vitaminlerini kafi miktar almak için en kolay yol, her gün bir miktar çimlenmiş buğdayı yemeklere karıştırarak yemelidir.

Buğday çimlendirmesi şöyle yapılır: 1 fincan temiz sert buğday suda yıkanır ve bir su bardağına konur, üzerine su doldurulup akşamdan sabaha kadar mutfakta şişmeye bırakılır. Sabahleyin suyu süzülür ve bardağın ağzına bir fincan tabağı konarak bir kenara bırakılır. 2 gün sonra buğdaylar çimlenir ve 1 cm. kadar pürçük salarlar. Yemeğe hazırdır.

BULGUR: Bol B vitaminleri ve hazmının uzun sürede olması yönünden şeker hastalığı için faydalıdır. İyi çiğnemeli ve bulgur pilavı bol karabiber ekerek yeşil salata ile birlikte yemelidir.

İRMİK: Bulgur gibi bu da faydalıdır. Çorba vs. şeklinde yenir.

ÇAVDAR: Şeker hastaları için bu da faydalıdır. Yalnız bununda kepekli unu kullanılmalıdır. Faydaları şöyledir:

• Hazmı yavaş olur, kana şeker yavaş geçer.

• Kanı durultalarak, damar tıkanmaları ve damar sertliğini önler. Tansiyonu da düşürür.

• Çavdar ekmeği kızartılarak yenmelidir.

ARPA: Kepekli arpa ekmeği yavaş hazmolur ve kana yavaş geçer. Unu çorba vs. şeklinde yenir.

• Arpa ununda bol B vitaminleri ve fosfor vardır. Şeker hastalarının sinirlerinin yıpranmasını önler.

• Özel şekilde hazırlanmış arpa çimi kanda şeker seviyesini düşürür.

DARI: Besleyici ve kuvvetlendiricidir. Un, pap vs. şekillerinde kullanılır.

MISIR: Diyabet hastaları mısır unu yememelidir. Zira mısır tiroid bezesinin çalışmasını azaltır. Halbuki bu bezenin çeşitli görevleri yanında vücutta gıda yakılması üzerinde de rolü vardır. Bu sebeple tiroid bezesinin normal çalışması şarttır. Bu bezede arıza varsa (Goitr) doktora müracaatla gereken tedavisi yapılmalıdır.

YULAF: Yulaf mısırın aksine şeker hastaları için faydalı besinler arasındadır. Bütün kaslarda şeker sarfını artırır. Günde 1 yemek kaşığı yulaf ezmesi süt veya sebze suyu içinde çorba şeklinde yenirse hem enerji verir ve hem de ilaç vazifesi görür. Yulaf bizzat ilaç gibi tesir ederek kanda şeker seviyesini düşürür.

Yulaf yemek ayrıca üremi’ye de faydalıdır. Bu bakımdan şeker hastaları yiyebilir. Günlük karbonhidratlı ( şeker verici) gıda ihtiyacının 1 yemek kaşığı kısmı yulaf unu ile karşılanabilir. Yulaf sinir bozukluğuna da fayda verir.

PİRİNÇ: Esmer pirinç diyabet için faydalı bir gıdadır. Çok beyaz, parlatılmış pirinç şekerlilere verilmez.

Pirinç üremide de çok fayda verir, üre miktarının düşmesini sağlar.

Pirinç tansiyonu da düşürür. Yaşlı şeker hastaları (ki bunlarda tansiyon ve üremi de vardır) pirinç iyi bir gıdadır.

Hastalık durumuna göre günlük yenilecek 100-200 gr hububat mamulü gıda, devamlı 1 tek çeşit olarak alınmamalı. Bir gün bulgur pilavı+ yulaf, ertesi gün çavdar ekmeği + pirinç gibi değişik hububattan,değişik miktarlarda alınmalıdır.

şeker hastalığı besin gıda yemeli şeker hastalığı Şeker Hastaları Ne Yemeli ve Beslenme   eker hatalar   beslenme ne yemeli

• Şekerler

Şeker denilince çay şekeri ve bundan yapılan mamuller (akide şekeri, reçel, marmelat, baklava) anlaşılır. Çay şekeri ve bundan yapılan mamüller. Şeker hastalarına da pek tavsiye edilmez. Zira bunlar çabucak kana geçer ve vücuttan kireç alır, bol vitamin harcatır. Ayrıca çay şekeri ve mamülleri kanı asit yaparak, hastanın susuzluğunu arttırırlar. Bu şekeri hiç yememekte olmaz. 2-3 parça şeker, çay veya kahve içerisinde alınabilir. Sağlıklı kimseler gibi çok fazla yememelidir.

Diabet hastalarında kanda şeker miktarı çok düşüp, el-ayak titremeye başlayınca, hasta cebine bulundurduğu 1-2 parça çay şekeri veya akide şekerini hemen ağzına almalıdır.

• Bakliyat

Bakliyat denince: kuru fasulye, nohut, mercimek, bezelye anlaşılır. Bunlar hem karbonhidrat yani şeker ve hem de protein sağlayan kıymetli gıda maddeleridir.

Günde yenilecek bakliyat miktarı 25-50 gr. tanedir. Ağır şekerliler de bu miktar 25 gr’ı geçmemelidir.

Bakliyat taneleri yemek, püre veya çorba şeklinde yenilir. Yalnız püre veya çorba yaparken tanelerin kabukları atılmamalı, onlarla birlikte ezilmeli hazım için faydalı şeyler tanelerin kabuk kısmında bulunur.

Bakliyat yemeklerinin hazmı zordur, mutlaka soğan veya yeşil salata ile birlikte yenmelidir. Ayrıca bakliyat yemek veya çorbaları üzerine kekik, karabiber veya kırmızı biber ekerek hazmı kolaylaştırılmalıdır.

Bunların hazmı uzun sürdüğü için kana hemen geçmezler.

Yenilecek bakliyat taneleri 1 yıldan fazla bayat olmamalıdır.

Şeker Hastalarına İyi Gelen Sebzeler Nelerdir?

Vücuda fazla miktarda şeker (karbonhidrat) verebilen sebzeler şunlardır.

PATETES: Patetes şeker hastalığına iyi gelen besinler arasında ideal, çok faydalı bir gıdadır. Patatesi şeker hastaları ekmek yerine yiyebilirler. Patates hem mideyi doldurarak doyma hissi verir ve hem de komple bir gıda kaynağıdır.

Günde 150-200 gram kadar patates yenilebilir. Sarı patates tercih olunur. Her gün yenilecek patates taze taze pişirilmelidir.

Patates şöyle pişirilir: Kabuğu soyulmadan kızgın kül, elektrik fırını veya içerisinde ızgara bulanan tencerelerde suya temas etmeden buharla pişirilir. Patatese asla su içerisinde kaynatarak pişirmemelidir. Şekerliler için çok lazım olan madeni maddeler suya geçer ve patates işe yaramaz olur. Veya kaynattığınız patates suyu içebilirsiniz.

Pişen patatesler baharat eklenerek, soğan ve zeytin yağı da ilave edilerek salata şeklinde veya ekmek gibi yeniler.

Pişirilip 2-3 gün beklemiş patates hastaya zarar verir. Patates ağızda iyice çiğnenmeli. Yanında soğan veya salata eksik olmamalıdır.

YERELMASI: Diabet hastaları  için faydalı sebzelerden biridir. Yerelması içindeki şekerin vücutta tutulması ve sarfı için insüline lüzum yoktur. Bu bakımdan şekerliler bunu sık sık bolca yiyebilirler. Patates gibi bu da önce çift tabanlı tencerede suya değmeden buharla pişirilmeli, kabuğu ondan sonra soyulmalıdır.

Yerelmasının hazmını kolaylaştırmak için yemeğini yedikten sonra üzerine ceviz kadar yerelması çiğ olarak kabuğu ile yenmelidir.

Yerelması pekliği gidererek, ihtiyar ve hamile şekerlilere kolayca dışarı çıkma imkanı verir.

Şeker hastalığına iyi gelen sebzeler: Yaz-kış çeşitli sebze vardır. Bunların çoğunun kalori değeri (verdiği şeker) düşüktür. Sebzeler, et, bakliyat, hamur yemekleri ve yağ gibi kuvvetli gıda maddelerinin yenmesini sağlar. Midede doyma hissi verirler. Pekliği önlerler. Bol vitamin ve madeni maddeleri sağlar.

Her nevi sebzeden günde 200-300 gr yenilebilir. Sebzeler mümkün mertebe az suda ve orta ateşte (güveç) pişirilmeli ve suyu ile birlikte yenmelidir. Tazyikli (düdüklü ) tencerelerde pişen yemekler şekerliler için tavsiye edilmez.

Şeker hastalığına iyi gelen bitkiler ve sebzeler: Her gün mutlaka marul, tere, maydanoz, soğan (kuru-yaş), domates, havuç, biber, hıyar, roka, semizotu, turp gibi taze ve çiğ sebzelerden biri veya birkaçı sofrada salata şeklinde bulundurulmalıdır. Dişleri müsait olmayanları bunları mikserde ezip suyunu içmelidirler.

Bu salata şeklinde kullanılan sebzeler hastaya bol vitamin, madeni madde vererek şekerlinin aşırı susuzluk hissini giderirler. Diğer hastalıklara karşı dayanıklılığını arttırırlar. Diğer yemeklerin hazmını sağlarlar. Peklik olmayı önlerler.

Şeker Hastalarına İyi Gelen Meyveler Nedir?

Meyveler: Kuru üzüm, incir, kuru erik, kuru kayısı, hurma, kestane, muz gibi çok tatlı nişastalı olanları şeker hastası çok az veya hiç yememelidir. Zira bunlar çabucak kanda şekeri yükseltir.

Buna karşılık: elma (tercihen ekşisi), armut, kiraz, vişne, çilek, portakal, greyfurt, şeftali, limon gibi mevsimin sulu meyveleri günde 100-200 gr. iyi gelir.

Her öğün sofrada mutlaka bir taze mevsim meyvesi bulunmalıdır.

Meyvelerin ekşi olanı tercih edilir, ekşi meyveler ( ekşi elma, limon, greyfurt, yeşil erik, koruk) vücutta şeker yakımını kolaylaştırırlar.

Taze meyveler hastaların susuzluğunu keser, fazla susuzluk çeken şeker hastalarına tuzlu limonata verilmelidir. Diş durumu müsait olmayanlar meyveleri taze taze suyunu sıkıp içebilirler.

diyabet şeker hastalığı şeker hastalığı Şeker Hastaları Ne Yemeli ve Beslenme   eker hastar   ne yemeli

B. YAĞLAR (2. BAŞLIK)

Yağlar konsantre enerji kaynağı olup az miktarı ile fazla enerji, kalori sağlarlar fakat günlük ihtiyaçtan fazla yenilecek yağ (bilhassa hayvani yağlar) sağlıklı kimselerin hastalanmasına esasen hasta olanlarında daha fena hastalanmasına sebep olur.

Her nevi yağ kanı asit yapar ve insanda susuzluk yaratır. Bu sebeple şeker hastaları sağlam kimselere nazaran daha az yağ yemelidirler. Böylece bünyelerinde aseton teşekkülünü önlerler. Şeker hastalığı genellikle fazla yağ yiyenlerde ( yağ ve yağlı et vs.) görülür.

Yağ karaciğeri yorar, diyabet hastaları fazla yağ yediklerinde esasen yorgun olan karaciğerleri daha fazla yorulur ve siroza çevirebilirler. Bu hal şekerlilerde çok görülür.

Şeker hastaları günlük yağ ihtiyacını, biyolojik değeri yüksek bitkisel yağlarla karşılamalıdırlar.

Biyolojik değeri yüksek bitkisel yağlar: Mısır, ayçiçeği, pamuk, haşhaş vs. bitkisel yağlardır.

Şeker hastaları günlük yağ ihtiyaçlarının 1 kahve kaşığı kadarını zeytin yağı olarak almalı; bu miktar zeytin yağı bir kahve kaşığı taze sıkılmış limon suyu ile karıştırılmalı ve sabah kahvaltısında yenmelidir. Zeytin yağı karaciğeri tedavi eder, kuvvetlendirir. Şekerliler için bunun önemi büyüktür. Kullanılacak zeytin yağı saf ve ilk sıkım olmalıdır.

DİKKAT: Şeker hastası olanlar asla balık yağı içmemeli ve yağlı balık ta fazla yememeli. Zira balık yağının biyolojik değeri çok düşük olup karaciğeri çok yorar ve şeker hastasının çabucak siroz olmasına ve ölüme yol açabilir.

Şekerliler sadeyağı, kuyruk yağı, iç yağı gibi ağır hayvani yağları yememelidir. Bunların biyolojik değeri çok düşük olup karaciğeri çok yorarlar.

Şeker hastaları günlük yağ ihtiyacı 60 gr. civarında olup, bunun mühim kısmı bitkisel ve biyolojik değeri yüksel bir yağ olmalıdır. ( mesela; 30 gr mısırözü veya ayçiçeği yağı + 10 gr iyi zeytinyağı + 20 gr taze tereyağı olabilir)

Her nevi vücutta insülin sarfını artırır, şekerlinin insülini zaten az olduğu için, ihtiyaçtan fazla yağ veya yağlı yiyecekler ( et, yağlı süt vs) yenmemelidir.

Biyolojik değeri yüksel Mısır, ayçiçeği, haşhaş ve diğer yağlar kolesterolü düşürür. Şekerlilerde çok görülen kolesterol fazlalığı, kan katılaşması ve damar tıkanmalarını, damar sertliğini, bu yağlar giderirler. Bu sebeple şekerliler normal miktarda ve biyolojik değeri yüksek yağı mutlaka yemeli böylece enerji de almış olurlar.

Kullanılacak yağ asla kızartılmamalı, yemekler pişip ocaktan indikten sonra yağ çiğ olarak içerisine katılmalıdır.

Kuru yemişlerle de bir miktar hem yağ ve hem de protein alınır. Kuru yemişlerden hangilerinin tercih edileceği proteinli gıdalar kısmında izah edilmiştir.

C. PROTEİNLİ GIDALAR

Vücudumuzda eskiyen organların tamiri ve yenilenmesi için, her gün mutlaka muayyen bir miktarda proteinli gıda almaya mecburuz.

Yalnız proteinli gıdalar ( et, süt, yumurta, bakliyat) kanda üre, üre asidi gibi artık maddeleri çok bırakırlar. Bu maddelerin kanda süzülüp temizlenmesi böbreklerle olur.

Gerek kandaki fazla şeker ve gereke diğer artık maddelerin fazlalığı, ayrıca şeker tadını vermek üzere kullanılan sakarin tesiri ile şeker hastalarının böbrekleri esasen yorgun olup, birde kanda üre artınca böbrekler bunu tam süzüp atamaz olur ve ekseri şeker hastaları zamanla üremi olur ve ölümleri ondan olur.

Bu sebeple şeker hastaları, yağlı ve şekerli gıdalarındaolduğu gibi proteinli gıdalarınıda daha iyi cinsten seçmeli, kanda en az artık madde bırakan, biyolojik değeri yüksek gıdalar yenmelidir.

Proteinli gıda miktarı o günkü ihtiyaçtan fazla yememeli. Bu gıdalar fazla yenirse, ihtiyaçtan fazlası vücutta şekere çevrilir bu ise kanda çok fazla artık madde bırakır.

Günlük protein ihtiyacının yarısı bitkisel, yarısı da hayvansal olmalıdır. Aşağıda başlıca proteinli gıdaların şeker hastaları yönünden durumları ile bunlardan günde yenilecek miktarlar veriyoruz.

1.HAYVANSAL GIDALAR

Hayvansal gıdalar kanda çok fazla üre ve üre asidi bırakırlar ve böbrekleri yorarlar. Et, süt, yumurta vb.

Ayrıca kanı asitleştirerek hastanın dayanıklılığını azaltır ve şiddetli susuzluk hissi doğururlar. Bu bakımdan şeker hastaları, sağlıklı şahıslara nazaran daha az hayvani gıda yemelidir. Şekerliler protein ihtiyaçlarının mühim kısmını bitkisel olarak almağa çalışmalıdır. Ağır şeker hastalığı olanlar günlük protein ihtiyacının 2/3 ünü bitkisel olarak almalıdırlar. Hafif ve orta şekerlilerde ise günlük ihtiyacın yarısı hayvansal yarısı ise bitkisel olabilir.

Çeşitli hayvansal gıdaların şekerliler için durumunu aşağıda veriyoruz.

a. Etler: Etlerde kuyruk ve iç yağı gibi gözle görülen yağlardan başka birde bizzat etin içinde dokular arasında yağ bulunur.

Hayvani yağlarda kolesterol yüksektir. Bu ise bilhassa şeker hastalığı için çok zararlı yiyecekler arasındadır. Bu yağların hazmı zordur, biyolojik değeri düşüktür. Karaciğeri çok yorarlar ve genel vücut sağlığına zararlıdırlar.

Et nasıl yemeli: Suda haşlanıp pişirilmeli fakat pişirme suyu asla yenmemelidir. Zira etin içindeki zararlı maddeler ve yağlar suya geçer.

• Izgara etleri şeker hastaları yemeli. Bol baharat eklenerek etlerin hazmı kolaylaştırılmalıdır.

Sığır Eti: Yağsız olmalıdır. Çok kart olmamalıdır. Hazmı dana ve koyundan daha kolaydır.

Dana Eti: Çok taze buzağı ve dana zararlıdır. 6 aylıktan yukarı dana etinin ağsız kısımları yenilebilir.

Koyun Eti: Koyun yağının hazmı zordur. Yağsız yerinden olmak şartı ile ( doku içinde de yağ olmamalı ) ara sıra koyun eti de yenilebilir.

Kuzu Eti: Taze kuzu bütün hastalara ve şeker hastalarına yasaktır.

Sakadat: Kelle, paça, beyin ve bilhassa karaciğer şeker hastasına yaramaz. Bunlar kandaki zararlı maddeleri artırırlar.

Şeker hastaları Piliç-Tavuk eti yiyebilir mi: Yağsız, haşlama olarak, beyaz etlerinden yenilebilir.

Kaz: Yağı çok ağırdır, şekerliler bunun etini yememeli.

Hindi: Hazmı kolaydır, yağsız, haşlama olarak yenilebilir.

Balık: Balık yağı şekerliler için çok zararlıdır. Bu sebeple taze ve hiç yağsız olmadıkça, şeker hastaları balık eti yememeli.

Yağsız taze balık haftada 1-2 defa günde 50-100 gram arasında yenilebilir. Yağsız olmasına çok dikkat edilmelidir. Balık ızgarada pişirilirse sağlığa daha iyi gelir.

Bu etlerden birinden günde safi et olarak en fazla 100 gr. kadar yenmelidir. Et buz dolabında da olsa fazla beklemiş olmamalıdır. Parça et 2-3 gün, kıyma ise 1-2 günden fazla beklememelidir. Etlerin hazmını kolaylaştırmak ve insana zararını azaltmak üzere karabiber, kimyon, kekik, zencefil, kişniş gibi baharatlar eklenerek yenmelidir.

b. Yumurta

Yumurta iyi bir protein kaynağıdır. Yalnız yumurta karaciğeri çok yorar. Bu sebeple şeker hastaları ara sıra haşlanmış bir yumurtanın sadece sarısını yemelidirler. Yumurtanın akı şeker hastalığı için çok susuzluk yapar.

Yumurta suda haşlanıp katı halde yenmelidir. Çiğ veya az pişmiş yumurtanın hazmı zordur. Ağır şekerli hastalar hiç yumurta yememeli.

Yenilecek yumurta tabii tane ile kırda beslenmiş tavuk yumurtası olmalı ve 1-2 günlük tazelikte olmalıdır. Hafif ve orta şekerlilere haftada 2 yumurta sarısı kafidir.

Yumurtanın sarısında insülin yerini tutan bir madde vardır. Bu sebeple kanda şekeri düşürür. Şeker hastasında karaciğer rahatsızlığı yoksa haftada 2-3 rafadan yumurta sarısı yiyebilirler. Yumurta sarısına karabiber, kekik ve bilhassa kuşdili adlı baharatlardan birini ekerek yemelidir.

Diabet hastaları  ve sağlam kimseler aynı öğünde et, balık ve yumurtayı bir arada yememelidir. Bunlardan 1 öğünde sadece biri yenmelidir.

Bir yumurta sarısı tahminen 40 gr. etin verdiği proteini verir.

c. Süt ve Mamülleri İyi Gelir!

Süt komple şeker hastalığına iyi gelen gıdadır. Genç yaşlı, hasta sağlam herkese en faydalı gıdadır. 500 gr süt 100 gram etin verdiği proteini sağlar.

Şeker hastalığı için süt ve mamulleri iyi bir protein kaynağıdır. Şeker hastaları diğer gıdaları yiyebilme durumlarına göre günde 0,5-1 litre süt içebilirler.

Süt sağlıklı hayvanlardan alınıyorsa, uzun süre ve birkaç defa kaynatmaya lüzum yoktur. Fazla kaynama sütün gıda değerini düşürür ve hazmını kolaylaştırır.

Sütü su içer gibi bir defada içmemeli, yudum yudum içmelidir. Süt birden içilirse midede top haline gelir, hazım olmaz ve gaz yapar. Bilhassa midesinde gaz yapanlar sütü çok yavaş ve yudum yudum içmeli, üzerin mutlaka tarçın ekmelidir.

Tam yağlı sütün hazmı zordur ve şeker hastası veya hazım yolları, kap damar hastalıkları olanlar sütü yağsız içmelidir. Bunun en kolay yolu, kaynatılıp soğuduktan sonra süt üzerinden husule gelen kaymağı ayırıp atmaktır.

Sütü sadece içemeyenler onu kahve, kakao veya çayla karıştırarak içmelidirler. Süte kahve kakao veya çay katınca hazmı çok zor olur ve karaciğeri yorar. En iyisi sütü elma veya havuç suyu ile karıştırmalı veya üzerine tarçın veya vanilya katmalıdır.

Süt içerisine tarçın konursa bozulması gecikir ve mide bağırsakta gaz yapmaz. Süt çabuk bozulur, bu sebeple kaynatıp soğuttuktan sonra buzdolabında tutulmalıdır. Varsa pastörize süt içmelidir.

Süt taze ekmek, sıcak börek, taze pasta, makarna ile birlikte içilirse yine hazmı zor olur. Şekerliler buna da dikkat etmelidirler.

Şeker hastaları en iyisi sütü süt olarak içmemeli, sütü kestirerek içmelidirler. Bu şekilde süt şekerliler için hem gıda hem ilaç vazifesi görür. Kestirilmiş süt, şekerlilerin yorgun olan karaciğerini tedavi eder. Onu siroza karşı korur ve hastanın hazım organları fazla yorulmadan iyi protein alırlar.

SÜT ŞÖYLE KESTİRİLİR: 0,5 litre süt kalaylı veya sırlı tencere içerisinde ocağa konur, hafif hafif ısıtılır ve bu sırada 1 limon damla damla sütün orasına burasına damlatılır. Süt kaşıkla karıştırılmamalıdır. Biraz sonra süt orasından burasından mercimek ve nohut iriliğinde top top olmaya başlar ve ısıtmağa limon damlatmaya devam olunduğundan biraz sonra sütün tamamı kesilir e çöker, ateşten indirilir ve soğumaya bırakılır.

Kesilen süte biraz tarçın ve limon kabuğu rendelenerek konur ve suyu ile birlikte mikserde veya yumurta çırpma aleti ile iyice çırpılır (ayran yapar gibi) böylece sütün hem kesilen kısmı ve hem de suyu birlikte içilmiş olur. Süt kesiğine elma veya havuç suyu katarak tıbbi değeri daha da arttırılır.

Süt kesiğinin mavi renkli suyu: Karaciğer, böbrek ve kan damarları için, sütün beyaz renkli kesiği ise karaciğer için çok faydalıdır.

Süt kesiği taze taze hazırlanıp içilmelidir. Kestirilmiş süt hastalara biyolojik değeri yüksek protein, madeni maddeler ve bol C vitamini vererek onların kendilerini toparlanmasını sağlar.

Yukarda ki şekilde hazırlanan süt kesiğine 1-2 kaşık bal konularak içilirse, şeker hastası olmayan, diğer hastalıkları olan veya sağlıklı kişiler için çok iyi bir gıda olur. Anne sütünden vakitsiz kesilen küçük çocuklara çok yararlı olur. Talebelere, nekahat devresindeki, ihtiyarlara hamile ve emzikli hanımlara çok faydalıdır.

Şeker hastaları yoğurt yiyebilir mi: Yoğurt sütün biraz daha hazmolmuş şeklidir. Gıda değeri sütün aynıdır. Yalnız yoğurt hem gıda ve hem de ilaç vazifesi görür.

Fazla antibiotikli ilaç alarak bağırsak florası bozulmuş hastalara çok fayda verir, bağırsak florasının yeniden teşekkülüne yardım eder.

Yenilecek yoğurt ekşimemiş olmalı, yoğurdu mavi suyu ile birlikte yemelidir. Yoğurtta bol B vitaminleri vardır, bu vitaminler yoğurdun suyunda bulunur ve şeker hastaları için iyi gelen ve önemi çok büyüktür.

Süzme yoğurtta B vitaminleri kalmaz. Bu sebeple hazımları çok zor olur, gaz yaparlar.

Günde 200-300 gr kadar yoğurt yenilebilir. Şekerliler yağsız yoğurdu tercih etmelidir. Yoğurdun kaymağını yememelidirler.

Yoğurt bağırsak hastalıklarına karşı da hastaları korur varsa tedavisine yardım eder.

Peynir yenir mi: Çok çeşitli peynir vardır, şeker hastaları yağsız beyaz peyniri yemeli. Kaşar, tulum veya diğer tahammur etmiş ve yağlı peynirleri yememeli veya nadir tercih etmeli.

Beyaz peynir iyi olgunlaşmış olarak yenir. Çok iyi bir protein kaynağıdır.

Beyaz peynir ekşimsi tadı ve havi olduğu fermentlerle, o öğünde yenilen diğer gıdalarında hazmını kolaylaştırır. Be sebeple sağlam hasta herkes her öğünde yemek üzerine biraz beyaz peynir yiyerek hazımlarını kolaylaştırabilirler.

Peynir açıkta bozulur. Bu sebeple suyu içerisinde tutulmalıdır, susuz, tabağa kahvaltı için konulan peynir buz dolabında 2-3 gün kalabilir. Daha fazla beklemiş ve rengi sararmış peynir şekerlilere yaramaz.

Sağlıklı hasta herkes az veya çok peyniri yiyebilir. İnsanlar için değeri yüksek bir protein kaynağıdır.

Beyaz peynir mide yanması ve mide ülserine karşı da çok fayda verir, bu gibi rahatsızlıkları olanlar günde 4-5 defa, yemek üzerine veya yemek arası saatlerde, ceviz iriliğinde beyaz peynir yemelidirler.

2.Şeker Hastalarına İyi Gelen Bitkisel Protein Kaynakları Olarak Ne İyi Gelir?

Günlük protein ihtiyacının yarıdan fazlasını bitkisel kaynaklardan sağlanmalıdır. Bitkisel proteinler kanda fazla artık maddeler bırakmazlar en önemli bitkisel protein kaynakları;

• Bakliyat (nohut, fasulye, mercimek, bezelye)

• Kuru yemiş (fındık, fıstık, badem, ceviz, ayçiçeği, susam, antep fıstığı, çam fıstığı)

Kuru Yemişler iyi gelir mi: Bunlar hem bol protein ve hem de yağ veren kuvvetli gıdalardır. Yağlı oldukları için hazımları uzun sürer. Proteinleri de yüksek miktardadır.

Şeker hastalar kuru yemişlerden yağ yüksek değerde olanları seçmelidir. Zira bir çoğunun yağının biyolojik değeri düşüktür ve karaciğeri çok yorar.

Aşağıda kuru yemişler yağlarının biyolojik değerine göre ( 100 gr. Yağlarında gram olarak (Vitamini miktarı ile ölçülür) sıralanmışlardır.

1. Ceviz 68

2. Ayçiçeği 58

3. Çam fıstığı 44

4. Susam 40

5. Fıstık 22

6. Antep fıstığı 20

7. badem 17

8. fındık 9

Şeker hastaları baştan 4 tanesinden birinden veya dördü karışık olarak her gün toplam kabuksuz 25 gr. yiyebilir. Bunlar ya çerez olarak yada ezilip yemekler üzerine ekilerek yenilebilirler.

Bunların yağları kolay hazmolur. Kolesterolü düşürürler, damar sertliğini önlerler. Bu bakımdan şekerliler için faydalıdırlar. Ayrıca önemli miktarda proteine havidirler.

Kuru yemişler, bakliyat ( nohut, fasulye, mercimek) ile birlikte yenirse, her ikisinin de biyolojik değeri artar ve vücutta daha az artık madde kalır.

D. TATLILAŞTIRICI MADDELER

Şeker hastaları yıllardır gıdalarını tatlılaştırmak üzere sakarin kullanmaktadırlar. Sakarin hiçbir gıda değeri yoktur. Sadece tad hissi verir. Fazlası böbreklere zarar verir.

Son yıllarda sakarin yerine sorbitol veya fruktoz tabii şekerleri şeker hastalığı için piyasaya çıkartılmıştır. Bunlar vücutta insüline ihtiyaç göstermeden depo edilip kullanılırlar. Gündü 50-60 gr kadar bu şekerlerden, çay reçel vs. yiyeceklere katmak suretiyle kullanılabilirler. Bunlar zamanla idrarda şeker çıkmasını önlerler. Ayrıca hastayı asidoza karşı korurlar. Sorbitol ve fruktoz hem gıda ve hem de ilaç vazifesi görmektedirler.

Şeker hastalarına, herhangi ağır bir ameliyat veya hastalıktan sonra günde 3-4 defa, iki yemek arası saatlerde 10 gr fruktoz suda eritilip şurup şeklinde içirmelidir. Bu onları besler ve güçlerini arttırır.

E. Şeker Hastalığında Vitamin İhtiyacı

Şeker hastalığında beslenme dengesi bozulduğu için, bunların vitamin alış verişi de alt üst olur. Bu hal onların mukavemetini kaybetmesine, kolaylıkla çeşitli hastalıklara tutulmasına ve vakitsiz ihtiyarlamalarına sebep olur.

Vitaminlerin çoğu taze sebze ve meyvelerde bulunur. Şeker hastası her gün bunlardan çiğ ( salata veya taze suyunu sıkarak) bolca yemek suretiyle çeşitli vitaminleri alırlar. Bilhassa mevsim değişmelerinde, fazla sıcak veya soğuk günlerde hastaların C vitamini ihtiyacı artar. Böyle zamanlarda limon, yeşil salatalar daha da bol yenmeli.

Kışın iştahsızlık çeken şekerlilere B1 ve B2 vitaminli yiyecekler bol verilmeli ( buğday, çimi , çeviz, yulaf ve çavdar unu, portakal, limon, erik) çok fayda sağlar. Soğuk aylarda PP vitamini de fazla alınmalı, bu vitamin şekerlilerin ruhen çökmesini önler. Bu vitamin etlerde kuru yemişlerde, kepekli unlarda kafi miktarda bulunur.

F. Şeker Hastaları Tuz Yiyebilir mi?

Normal insan günde 15-20 gr tuz sarf eder. Fazla tansiyonu artırır. Şekerlilerin damarları nazikleşmiş olduğundan, fazla tuz onlar için daha tehlikelidir. Şekerlilere günde 5-6 gram tuz yeter. Esasen çeşitli sebzeler, her gün bolca yenildiğinde vücut onlardan da kafi miktar tuz alır. Şeker hastaları için tuz yemek önerilmez fakat tercihen deniz tuzu kullanmalıdır.

Fazla tuz yenilen günlerde, vücuttan bunu atmak için, tuz atıcı yiyecekler yenmeli veya buna ait çaylar içilmelidir.

E. Şeker Hastalığı Olanlar Baharat Yiyebilir mi?

Çeşitli baharatlar vücudumuzdaki salgı bezelerine tesir ederek onları çalışmaya zorlarlar. Her sofrada bunlardan bulundurulmalıdır.

Yaş halde: Maydanoz, sarımsak, soğan.

Kuru halde: Karabiber, Defne, Karanfil, Vanilya, vs baharat faydalıdır.

H. Şeker Hastalığında İçecekler

Çay, kahve, kakao, sigara sinirlere fena tesir eder ve bilhassa şeker hatalarına çok zarar verirler. Bunlar kanda erimiş halde bulunan kolesterolün damar iç yüzeyine yapışıp damar setliğine ve damar daralmasına, kan dolaşımının bozulmasına sebep olurlar. Tiryakiler yavaş yavaş bunları terk etmelidirler.

Şekerliler alkollü içkileri de almamalıdırlar, zira alkolün vücutta yakılması için insuline ihtiyaç vardır. Alkol vücutta yağ sarfını önleyerek, hastanın yağlanmasına sebep olur. Alkol kanı asitleştirir, çok susuzluk yaratır. Vücutta vitaminleri ve madeni maddeleri tüketir. Şekerlilerin esasen nazikleşmiş olan karaciğerini rahatsız eder ve siroza yol açabilir.

Evet arkadaşlar şeker hastaları nasıl beslenmeli, Neler yemeli? Açıklayıcı bir şekilde ele almak istedik. Okuyup yararlı bulduysanız yorum yapabilirsiniz.

error: Copyright! Yaşamloji