Doğum kontrol hapı kullanılmaya başladıktan ne kadar zaman sonra koruma sağlar? İlk kullanımda doğum kontrol hapı korur mu veya doğum kontrol hapları hamile kalmaktan nasıl korur gibi soruların tümünü bu yazımızda bulabileceksiniz.
Doğum kontrol hapları içerisinde bir çeşit hormon vardır. Kadınların hamile kaldıkları dönem olan yumurtlama sürecinin geçici olarak işlevselliğini yitirmesini ve durdurulmasını sağlayan bu haplar kullanım kolaylığı ve ulaşım imkanı sayesinde aile planlaması konusunda modern kadının kuşkusuz en büyük yardımcısı olacaktır.
Tıbbi literatürdeki adı ile OK yani oral kontraseptif olarak tanımlanan doğum kontrol haplarının tam açıklamasını ise ağızdan alınan ve gebelik önleme özelliği olan hap olarak nitelendirebiliriz. Yumurtlamayı önleyici etkileri bulunan bu haplar rahmin ağzındaki sıvının içeriğini değiştirip kıvamını daha da arttırarak spermlerin geçişini engellerler. Aynı zamanda rahmin içindeki dokuyu da incelterek gebelik oluşmasının ilk anı olan yuvalanmanın da önüne geçmiş olurlar. Birbirine bağlantını bu etkiler sonucunda da gebelikten büyük oranlı bir koruma sağlanmış olmaktadır.
Doğum Kontrol Hapı Nasıl Korur
Doğum kontrol haplarının çeşitleri olmakla beraber en sık kullanılanların içeriğinde östrojen ve progesteron hormonu bulunmaktadır. İki hormonu birden içeren bu kombine hap çeşitlerinden başka minipill olarak adlandırılan ve sadece progesteron içeren doğum kontrol hapları da bulunmaktadır. Ancak bu hapların özellikle emzirme dönemindeki kadınlar için çok daha uygun olduklarını hatırlatalım. Doğum kontrol haplarında düzenli kullanma ilacın etkisini arttıran bir durumdur. Bu yüzden gebe kalmak istemeyen bir kadın her gün aynı saatte doğum kontrol hapını almayı unutmamalıdır. Adet döngüsünü çıkardıktan sonra kısaca bu hapların kullanım şeklini bir aylık periyot içinde üç hafta kullan bir hafta bırak ya da bir başka deyişle 21 gün kullan ve 7 gün bırak şeklinde de özetleyebiliriz.
Doğum Kontrolü İçin Hap Kullananları Bilmesi Gerekenler Nelerdir?
Doğum kontrolü haplarını kullananların bilmesi gerekenler hem hapın etkisi hem de yan etkisi için oldukça önemli. Öncelikle diğer kontrol yöntemlerinde de olduğu gibi aile planlamasına karar verildiği zaman kapsamlı bir jinekolojik muayene yapılması gerekmektedir. Bu sayede göz ardı edilen, fark edilmeyen başka sorunlar da tespit edilmiş olacak ayrıca kadına en uygun koruma yöntemi de daha net bir şekilde belirlenebilecektir.
Ayrıca doğum kontrol hapı da kendi içinde birçok çeşide sahip olduğu için en uygun ilacı belirlemek de yine bu muayene sırasında belli olacaktır. Doktorunuz tarafından ilacınız reçete edildiğinde ise kutunun içinde 21 tane hap olduğunu göreceksiniz. Her gün ve belirli bir saate alınması gereken hapları tok karnına içmeye özen göstermelisiniz. Dakikası dakikasına zamanın çok önemi olmasa bile ilacı aynı vakitlerde almanız etkisini arttıracaktır. Bazı ilaç çeşitlerinde 28 tablet bulunmaktadır. Bu çeşit ilaçların ise ara vermeden kullanılması gerektiğinin de altını çizelim.
Adet Görme Zamanı
Doğum Kontrol haplarının içerisindeki tablet sayısı bittiğinde birkaç gün içerisinde kadın adet görmeye başlayacaktır. Diğer kutuya başlamak için adetin devamlılığı baz alınmaz. Az önce de belirttiğimiz gibi yedi günlük ilaç almama sürecini tamamladıktan sonra yeni bir kutuya başlamanız gerekmektedir. Ancak bu konuda dikkat edilmesi gereken en önemli husus iki kutu arasındaki yedi günlük dönemde mutlaka adet görülmesi gerektiğidir. Eğer bu boşluk süresince adetiniz gelmemiş ise bir sonraki ilaca başlamamalı ve mutlaka gebelik testi yaptırmalısınız. Çünkü tüm korunma yöntemlerinde olduğu gibi doğum kontrol haplarının koruyuculuğu da yüzde yüz garanti değildir.
Doğum Kontrol Haplarının Etkisini Azaltanlar
Doğum kontrol hapının düzenli kullanılması etkisini arttıracağı gibi diğer bazı ilaçlarla birlikte kullanıldığında ilacın etkisi ters yönde ciddi oranda azalabilir. Doğum kontrol haplarının etkisini azaltan ilaçlar listesinin başını ise penisilin grubu antibiyotikler çekmektedir. Eğer bu tür antibiyotiklerin kullanılması zorunlu ise ilave koruma yöntemlerini de devreye sokmak gerekmektedir. Ayrıca bazı mantar ilaçları, belirli epilepsi ilaçları ve fenobarbital içeren ilaçlar da yine doğum kontrol haplarının etkisini azaltıcı özelliğe sahiptir.
Doğum kontrol hapı içmeyi unutmak hamile bırakır mı
Doğum kontrol hapını unutmak gebe kalmak istemeyenler için bir telaş ve stres sebebi olabilir. Eğer ilacı bir kez almayı unutmuşsanız hatırladığınız anda unuttuğunuz ilacı içebilirsiniz. Bir diğerini yine rutin vakitte alarak ilacın devamlılığını sağlayabilirsiniz. Ancak ilacın üç gün ve daha fazla süre ile unutulması durumunda geçmiş ilaçlar alınmaz ve kutudaki kalan tabletler normal sürelerinde alınmaya devam edilir. Ancak bu gibi durumlarda yine ilave koruma yöntemlerine başvurulması gerekmektedir. Normal şartlarda uzun süre kullanılan doğum kontrol hapının etkisinin geçmesi aylar alabilir ki bu durum normal karşılanmaktadır.
Doğum kontrol hapı kullanmaya ne zaman başlamalıyım
Yüksek oranda koruyuculuğu olan doğum yöntemleri arasında başı çeken doğum kontrol haplarını kürtaj ya da düşük gibi gebelik sonlandırılması yaşandığı durumların hemen akabinde almaya başlayabilirsiniz. Ancak kombine olarak tanımlanan ve östrojen ve progesteron hormonlarını içeren haplar anne sütünü azaltıcı etkileri olduğundan dolayı doğum sonrası ve emzirme dönemlerde kullanılmamalıdırlar. Emzirme dönemindeki gebelik korunması için yalnızca progesteron içeren doğum kontrol haplarının desteğini alabilirsiniz. Yeni doğum yapan ancak emzirmeyi düşünmeyen anneler yine kombine hapları rahatlıkla kullanabilirler. Ancak bunun için doğumun üzerinden altı hafta geçmiş olması gerekir. Çünkü iki hormonu barındıran bu haplar lohusalık döneminde damar içi sertleşmesi sorunu yaşanması riskini önemli ölçüde arttırabilmektedir.
Doğum Kontrol Hapının Faydaları Nelerdir?
Doğum kontrol haplarının faydaları sadece istenmeyen gebelikten korunma ile sınırlı değil. Özellikle adet düzensizliği olan kadınlarda içerdikleri progesteron ve östrojen hormonu sayesinde adeti düzeni sokma etkisi de bulunan hapları bu yüzden gebelik riski olmayan kadınlar da kullanabilmektedir. Ayrıca doğum kontrol hapları adeti düzenlemekle kalmaz adet sancısını da azaltacaklardır. Adet öncesi görülen gerginlik huzursuzluk adet öncesi görülen migren ağrıları ve öfke nöbetleri gibi duygusal dalgalanmalar da bu hapların etkisi ile oldukça azalacaktır.
Doğum kontrol haplarının çalışma sistemi yumurtlamayı baskılama üzerine olduğu için kadınlarda oldukça sık görülen basit kist ve yumurta tümörü gibi sorunların da önüne geçilecektir. Uzmanların görüşlerine göre doğum kontrol haplarının en önemli yararı endometrium kanseri riskini azaltmasıdır. Tüm bu faydalı etkileri göz önüne alındığında kadın doğum doktorları tarafından doğum kontrol hapları sadece gebelik önleyici olarak kullanılmaz ve birçok sağlık sorununun önlenmesi amacı ile başvurulur. Doktor tavsiyesine göre alacağınız ve birçok kadın sorunun önüne geçen doğum kontrol haplarını gerçek amacına yönelik yani hamile kalmamak için kullandığınız zaman hapları almayı bıraktığınız anda gebe kalma ihtimalinizin geri geleceğini de unutmayın. Kendinizi tanıyın ve her zaman en güvenilir yerlerden bilgi alın.