Yenidünyaya gelmiş olan bebeklerin birçoğunda yaşanan teninin ya da göz aklarının sarı renge dönmesine sebep olan sarılık, kırmızı kan hücresi olan eritrosit’in yıkımı ile oluşup, kan içerisinde bilirubin adı verilen maddenin çoğalması ile meydana geliyor.
Yeni Doğan Bebeklerde Sarılık Nedenleri Nelerdir?
Bilirubin karaciğerde yıkımı olup safra ile bağırsaklara ulaşıp dışkı ile atılan bir durumdur. Bebeklerde henüz tam olarak tamamlanmamış olan karaciğerin yıkım yapabileceğinden fazla oranda bu maddenin oluşması ile sarılık görülme oranı da artar.
Yeni doğan bebeklerde sarılık durumunun erkenden teşhis edilip gerekli durumlarda tedaviye alınması oldukça önemlidir. Sarılık için genellikle ek ilaç ve tedavi uygulanmayıp kendiliğinden geçmesi beklenirken bu her sarılık durumu için geçerli değildir.
Sarılık vakası ile karşılaşan ailelerin doktor kontrollüde gidip gerekli durumlarda da tekrar doktora başvurmaları tavsiye edilir.
Sarılık kendiliğinden geçebilme bir durumken bazen bebeklerde bilirubin denilen maddenin fala salgılanması sonucu maalesef beyinde hasarla oluşabiliyor. Bu sebep ile dikkatli olunması önemlidir.
Yeni Doğanlarda Sarılığa Sebep Olabilecek Diğer Sebepler
Bebeklerde sarılık görülmesi doğumun hemen ardından yaşanır. Biraz önce de bahsettiğimiz gibi bilirubin maddesinin çokluğu ve gelişmemiş karaciğerin etkisi ile yaşanır. Fakat bunun yanı sıra bebeklerde sarılığa etki eden başkaca sebeplerde vardır.
- Yeni doğan bebeklerin beslenmeleri oldukça düzenli olmalıdır. Bu beslenmelerde yeterli besini alamayan bebekte sarılık görülme oranı yükselir. Anne sütü az ise ya da yeterli emme sağlanamıyorsa bebek yeterli besleneme. Bunun yanı sıra biberon ile beslenen bebekte de yeterli mamayı yeterli zamanda alamaması da bebekte sarılığı tetikler.
- Annenin bazı hastalıkları sonucunda da bebekte sarılık oluşumu yaşanır. Annenin diyabet hastası olması en temel bebekte sarılık oluşum nedeni olarak gösteriliyor.
- Genellikle zor doğumlarda da sarılığa yakalanma risk oluşur. Bunun nedeni ise bebeğin kafa derisinin alt tarafından kanın toplanması ile açıklanmaktadır.
- Bebekler doğum öncesinde ya da sonrasında idrar yolu ile ilgili sorun yaşıyor olabilir. İdrar yolunda oluşan enfeksiyon da yeni doğan bebeklerde sarılık oluşumunu sağlayıcı etki yapar.
- Bunların yanı sıra etki eden diğer nedenler ise doğuştan gelebilen enzim hastalıkları ve de anne sütü sarılığı olarak ifade edilen durumlardır.
Yeni Doğanda Sarılık Oluşumu Nasıl Anlaşılır?
Yeni doğan bebeklerde sarılığı tespit etmek için en ideal ışık florasan lamba ya da gün ışığıdır. İlk olarak yüzde sararma başlayıp göğüs, karın, kol ve de bacaklara doğru yayılır. Hafif şekilde bastırıldığında sarılık daha kesinlik kazanır. Bebeğinizde bu gibi bir durum ile karşılaştığınız durumda zaman kaybetmeden acil olarak doktorunuza ya da sağlık ocağına gitmenizi öneririz. Sarılık her ne kadar kendiliğinden geçebilen bir durum olsa da olası beyin hasarlarına da sebep olabileceğinden gecikme yaşanmadan testlerinin yapılması ve sarılık oranının belirlenmesi gerekir.
Hangi Yeni Doğan Bebeklere Daha Fazla Dikkat Edilmeli?
Yeni doğan her bebek özeldir. Yeni doğan bebeklerin belli durumlara karşı daha hassa olmaları sebebi ile hassas bakım ve hijyenik ortama gereksinimleri bulunur. Ortam sıcaklıkları da bu anlamda önemlidir.
Bazı bebeklerde sarılık oluşumunun yaşanma oranı yüksek olacağından bu durumların yaşandığı yeni doğan bebeklere daha dikkat edilmesi gerekir.
Özellikle erken doğan bebekler de sarılık oranı yükselir. Bunun yanı sıra zorlu doğumlarda bebeğin kafa derisinde kanama yaşanması durumunda da mutlaka takip edilmesi gerekiyor.
Hastaneden çıkmadan sarılık teşhisi yaşanan bebekler, sarılık durumu 15 günden fazla süren bebekler, anne sütü emmeyen ya da emme problemi yaşayan bebeklere dikkat edilmelidir.