Bitlenme Nedir?
Hem hayvanlarda hem insanlarda görülebilen susam boyutunda bir böcekçiğin deride yarattığı bir enfeksiyondur. İnsanlarda ve hayvanlarda görülen bit türleri farklıdır. İnsan da görülen bit hayvanda, hayvanda görülen bit insanda bulunmaz. Geçmiş yıllarda yani birinci dünya savaşı sırlarında çok büyük zararları olan bitletme örneğin tifüs denilen endemik bir hastalığın yaygınlaşmasıyla beraber ölümlere yol açmıştır. Günümüz şartlarında tifüs gibi hastalıkların görülmesi çok mümkün değildir ancak sosyal yaşamı oldukça etkileyen bir etken olan bitlenme psikolojik açıdan etkileyen, oldukça kaşındıran ve rahatsız edici bir tablodur.
Bit Bulaşması
Bit aslında dünya üzerinde oldukça yaygın olan bir enfeksiyondur. Topluluk olarak daha zor durumlarda bulunan ülkelerde, daha kalabalık ve hijyene dikkat etmeyen topluluklarda daha sık rastlanır. Fakat temiz bir insana bit bulaşmaz diye bir kaide yoktur. Yani temiz saçta da bit bulaşmasına rastlanılabilir. Örneğin bir okulda çocukların birinde dahi bit saptanması varsa diğer tüm çocuklarda da bit taranması yapılmalı ve tedavisine başlanmalıdır. İnsanlar arası bulaşması için yakın temas hali bulunması gerekir. Ortak yerde yatmak, aynı sırada oturmak gibi etkenler sonrası çocuklarda bit geçişi mümkündür.
Bit Belirtileri
Kişinin bitlenmesinin en temel göstergesi genellikle kafada oluşan yoğun kaşınma halidir. Her zaman kaşıntı olmamakla beraber bitlenen hastaların çoğunda bir kaşıntı problemi olmaktadır. Kepeğe oldukça benzerlik gösteren bit yumurtasına kafada rastlamanız mümkündür. Bit belli bir ısıda yaşamayı tercih eder. Yani vücut ısısından yararlanmayı en üst seviyede yaşamak adına saç diplerinde daha çok rastlanır. Biti saçta görmek zordur. Çünkü oldukça hareketlidir. Ancak sirkeleri (bit yumurtaları) daha göle görülürdür. Kepek saçlardan hemen ayrılırken sorun çıkmazken sirke saçlardan çekildiği anda saçtan uzaklaşmayan hatta saça yapışma eğiliminde olan bir hayvandır. Şeffaf görüntüdedir.
Bit Ve Temizlik Alakası
Bitlenmenin aslında temizlikle çok da alakası olduğu söylenemez. Oldukça insana özgü bir durum olduğu için herkes bitli olan biriyle yakın temasa geçtiği anca bitlenme riski taşımaktadır. Toplum arasında halk efsaneleri olarak bit kirli saça gelir ya da temiz saça gelir demek oldukça yanlıştır. Bazı zamanlarda özellikle bazı bit ilaçlarına karşı direnç oluşu okullarda epidemik bir şekilde çok yaygın bit enfeksiyonlarına rastlanmasına neden olur. Fakat bit temel bazda düşünüldüğünde kişi ayırmaksızın her bireyde görülmesi mümkün olan bir enfeksiyondur. Ancak hijyene dikkat edilmeyen ortamlarda ve toplularda bu tip salgınların olması daha çok görülen bir durumdur.
Bitlerden Doğal Yollarla Kurtulmanın Yolları
Biti yapısal anlamda incelediğinizde vücudunda hava almaları için yarayan delikler olduğunu göreceksiniz. Bu hava deliklerinden hava girişini engellemek oldukça etkili bir doğal tedavi yöntemidir. İçeriğinde mineral yağ bulunan vazelin, zeytinyağı ve mayonez saça uygulandığı takdirde bitlerin hava deliklerinin kapatarak boğulmalarını sağlar. Mayonez veya vazelini saçlarınızın her kısmına uygulayınız. Mayonez uygulamasından sonra 2 saat saçta beklemesi gerekir ve saçı bir bone veya bir streç film yarımıyla kapatmalısınız. Kafa ısısını artırmak ve mayonezin etrafa fazlaca bulaşmasını önlemek adına havluyu bone üzerine sarabilirsiniz. Aynı şekilde vazelini de saçın her kısmını uyguladıktan sonra ister gece boyu saçta bırakabilirisiniz isterseniz de 3 saat beklettikten sonra saçlarınızdan durulayabilirsiniz. Bu iki işlemde de saçların durulması oldukça zaman alabilir. Yani yoğun temizleme etkili şampuanlarını kullanmalısınız. Tüm bu işlemlerin ardından saç dibinde bulunan bit yumurtalarını saçlarınızdan tamamen temizlemek adına 1/1 oranda hazırlanan sirkeli su karışımıyla bu temizliği gerçekleştirebilirsiniz. Tercihen bu sirke türü elma sirkesi olabilir. Çünkü elma sirkesi aynı zamanda saça da oldukça yararlı olan bir maddedir.
Yumurtalardan Tamamen Kurtulmak En Zor Kısmıdır
Yumurtalar görüntü bakımından bir tuz tanesi veya bir kum tanesi kadar küçük olabiliriler. Renkleri ise şeffafa yakın olabilir. Nemli ve sıcak ortamlar onların üremesi için uygun bir ortam olduğundan bit yumurtalarını saçta aramak yerine saç diplerine yönelmek gerekmektedir. Bir bitin yumurtadan çıkma süresi bir hafta ila on gün arasındadır ve bu durumda işlemler bu süre zarfında sürekli tekrar edilmelidir. Bit yumurtalarını saçtan ayırmak için metal ve sık dişli bir tarak kullanılmalıdır ve bu tarak sürekli sirkeli su solüsyonuna batırılmalıdır. Saçın çok yolunmaması için yoğun miktarda saç kremi kullanmak gerekebilmektedir. Fakat her işlem sonrası eşyaları da sirkeli su ile temizlemeniz gerekmektedir.
Doğal Yağlar İle Bitten Kurtulma
Doğal yağların dünyanın her yerinde her koşulda kullanılmakta olduğu aşikârdır. Tek bir alanda değil birden çok alanda faydalarının görüldüğü bu doğal yağlar bit yumurtalarından kurtulmak içinde oldukça yararlıdır. Ancak bit tedavisinde bu yöntemi kullanırken 24 aylıktan küçük bebeklere kullanılması uygun değildir.
- Zeytinyağı (4 yemek Kaşığı)
- Tercihen limon ya da okaliptüs
- Biberiye yağı
- Lavanta yağı
Nane yağı ve çay ağacı yağı 10’ar damla kullanılarak bir karışım oluşturulur. Bu karışım saça uygulanırken saçta açık kalmayacak şekilde uygulanır ve sirkeli suyla durulanır. Ardından metal tarak yardımıyla bit yumurtaları saçtan ayrıştırılır. Bitlerin nemsiz ve sıcak olmayan bir ortamda yani saç dışındaki bir alanda yaşama süreleri en fazla 2 gündür ve bu sebepten ötürü kullanılan kıyafetler, nevresim takımları gibi kişisel eşyalar düzenli olarak sirkeli suyla yıkanmalıdır. Yine bu işlem tercih edilecekse de bir hafta ila 10 gün arasında bu işlemin tekrarlanması gerekir.
Bitlerin Kimyasal Yolarla Tedavisi
Bit temizleyici şampuanlar lindan malatiyon piretrin gibi pek çok böcek öldürücü ilaç teşkil eder. Bu ilaçlar kişide pek çok yan etkiye sebep olabilmektedir. Bu sebeple sağlık bakanlığı doğrultusunda bit şampuanlarının kullanılması ve satılması Türkiye sınırlarında yasaklanmıştır. Yan etkileri incelecek olursa bit şampuanları içeriğinde bulunan maddeler nedeniyle kansere kadar yol açabilmektedir. Ve merkezi sinir sistemine doğrudan etkisi saptanmıştır. Bu sebeplerden dolayı yeni üretilen bit kremleri kullanılmaya başlanmıştır.
Bit Yoluyla Bulaşabilecek Hastalıklar
Günümüzde artık bit yoluyla bulaşabilen hatalıklar örneğin tifüs gibi hastalıklar görülmemektedir. Ancak sokakta yaşan inan gruplarında bartonella mikrobunun yaptığı bazı enfeksiyonlar Amerika’da görülebilmektedir. Belki Türkiye’ye ait bir araştırma olmayabilir ancak genellikle çok önem arz eden enfeksiyonlar görülmez. Bununla beraber kaşınmaya bağlı olarak basit enfeksiyonel hastalıklarla karşılaşmak mümkündür. Bazen ise egzama tarzını alabilen kaşınmalar meydana gelir. Bağışıklık sistemi düşük olan kimselerde risk olabilir.
Bitlenme Görülebilecek Yerler
Vücudun birçok farklı yerinde birçok farklı bitleri görebiliriz. Genellikle 3 e ayrılan bitlerde saçlı deride karşılaşılan bitlere saç bitleri, vücut biti olarak tanımlanan bit ise vücutta bulunmayan kişilerin elbiselerinde veya dikiş aralarında bulunan bir bit türüdür. Yaşamını kıyafetlerde sürdürür. Ayrıca da cinsel temasla bulaşan kasık biti vücudun diğer bölgelerine de bulaşma gerçekleştirebilir. Örneğin kaşlara ve kirpiklere yerleşmesi mümkündür. Kıvırcık saçlı zenci ırkında ise pubik bölgeden saçlı deriye dahi bulaşması söz konusudur. Ancak saç biti olarak adlandırılan bit türü vücuda ya da kıyafetlere bulaşma göstermez. Bu durumdan uzak durmak için yapılması gereken tek önlem bit riski taşıyan kişilerden uzak durulmasıdır.